Kunst op straat

Kapel Neerkant

Kapel Neerkant
Kapel Neerkant
Kapel Neerkant
Kapel Neerkant

Kunstenaar: Gerard Gooden
Straatnaam: Korte Zeilkens, Heitrak
  Neerkant
Materiaal: Baksteen
Jaar van plaatsing: 1932

Omschrijving:

De kapel is gewijd aan Onze lieve vrouw van Heitrak. In 1932 schonk de Neerkantse pastoor Snoeijs aan zijn parochianen een ongeveer 60 centimeter hoog antiek houten Mariabeeld, op voorwaarde dat door hen een kapelletje gebouwd zou worden, waarin het beeld een plaats zou vinden. Kobus Janssen vroeg aan de gemeente Deurne of deze een daartoe gekozen stukje gemeentegrond beschikbaar wilde stellen. Dat gebeurde op voorwaarde dat jaarlijks daarvoor een recognitie van 25 cent betaald zou worden. Een eis waaraan men in Neerkant graag wilde voldoen.
Door de Meijelse architect Gerard Gooden werd een kapelletje ontworpen en de metselaars Petrus Franssen, Antonius Goorts en Jacobus Verstappen, geassisteerd door opperman Hubertus Verstappen, zorgden voor de uitvoering. Alle Neerkantse gezinnen droegen hun steentje bij aan de totstandkoming van de Kapel. Op de feestdag van Maria-ten-Hemelopneming werd het Mariabeeld in processie naar het kapelletje gedragen dat door pastoor Snoeijs werd ingezegend. Besloten werd om elke zondag in de maanden mei en oktober bij het kapelletje de Rozenkrans te bidden "... om met voorspraak van O. L.Vrouw van de Heitrak bij haar Zoon Jezus, den zegen en hulp in nood af te smeken voor de buurtbewoners en medewerkenden". Dat alles was vastgelegd in een "gedenkschrift", dat, bewaard in een fles in de spouwmuren was ingemetseld. Merkwaardigerwijze was de navolgende voetnoot in het gedenkschrift opgenomen:

"Opmerking: Mocht door oorlog, revolutie of andersins dit Kapelletje worden verwoest of afgebroken en dit oprichtingsschrift worden gevonden, dan worden vinder of vinders verzocht te bewerkstelligen dat het kapelletje weer zal worden opgebouwd en als zulks niet kan, dan aan den pastoor ter plaatse of aan de naastbijgelegen Parochie ter hand te stellen. Opgemaakt Augustus 1932."

O.L. Vrouw van den Heitrak had geen klagen over belangstelling van haar buurtgenoten. In de loop der jaren had zij veel aanloop en in menig geval werd op haar "burenhulp" een beroep gedaan.

De mogelijkheid van vernieling in geval van b.v. oorlog, waaraan bij de bouw van het kapelletje al was gedacht, werd helaas bittere werkelijkheid toen het kapelletje in de oorlogsherfst 1944 door granaatscherven werd getroffen en de fles met gedenkschrift in een nabijgelegen tuin terecht kwam. Het Mariabeeld bleef onbeschadigd.

De vinder van de fles en zijn mede-buurtgenoten kenden hun ereplicht. Toen de massale oorlogsschade op de Heitrak was hersteld werden de oorlogswonden van het kapelletje geheeld. Op 27 november 1951 werd het oorspronkelijke gedenkschrift, vergezeld van een nieuwe toepasselijke versie, weer in een fles aan de duistere spouw toevertrouwd.

In het tweede gedenkschrift werd verwezen naar het herplaatsingsverzoek in het eerste. Verder zijn daarin enkele aantekeningen betreffende het oorlogsgebeuren op de Heitrak opgenomen en is uitvoerig vermeld welke van de initiatiefnemers uit 1932 intussen waren overleden en welke bewoners in de voorbije jaren naar elders waren vertrokken.

Omstreeks 1970 werd het Mariabeeld, tot grote ergernis van de Heitrakse gemeenschap, gestolen. Daar een kapelletje zonder een devotiebeeld ondenkbaar was, werd een vervangend exemplaar, afkomstig uit Ommel, verkregen. Toen ook dit beeld het lot van zijn voorganger onderging en een derde exemplaar werd verkregen bij de Zusters van Someren-Eind, werden er veiligheidsmaatregelen getroffen in die zin dat het kapelletje voorzien werd van een smeedijzeren hek, dat slechts onder controle werd geopend. Deze beveiliging was te meer wenselijk daar intussen ook het in het kapelletje aanwezige offerblok tot tweemaal toe door onbevoegden was gelicht.

In 1989 kreeg het kapelletje, door de zorg van Buurtvereniging "Het Kapelletje", een grote opknapbeurt. Onder meer het dak was aan vernieuwing toe. Tegelijkertijd werd het geheel verrijkt door de bouw van twee stenen bloembakken.

Het gezamenlijke rozenkransgebed in de maanden mei en oktober is in de loop der jaren in onbruik geraakt. De aanloop bij de 57-jarige Maria is (aan deze tijd eigen) aanwijsbaar minder dan in haar jeugdjaren, maar haar oorspronkelijke taak, burenhulp verlenen in geval van nood, is gebleven en ... de Heitrakse mentaliteit kennende mag verwacht worden dat het "kepelke" door de buurtschap in ere zal worden gehouden.

Op een plaquette staat:
"O.L.V. van Heitrak, zegen en bescherm onze gezinnen"

Het kapelletje werd in 1989 gerenoveerd (Gerard Engels - Honderd jaar Neerkant blz. 96, 110-111).
 

Plattegrond: